Iran

Wat moet je nu in Iran? Veel mensen vroegen me dat.
Ik vroeg het mezelf ook af.
Hoe voelt het om in een 'gesloten' land te reizen? Hoe kijken ze tegen mij aan? Hoe is het om gehoofddoekt te zijn. Hoe reageren mannen? Vrouwen?
Voelt het onvrij daar te zijn? Hoe ervaar ik het om in een islamitisch geleid land te reizen?

Het is een zoektocht naar de mensen in Iran geworden. De prachtige, oude geschiedenis van het land hebben we meegenomen, maar was niet het belangrijkst. En natuurlijk was ik overdonderd door de natuur, de bergen, de woestijn, de hoogte, de moskeeën. Maar we gingen voor de reis, de ontmoetingen met de mensen. Het aangaan, zoals Ron het noemt. En we zijn het aangegaan!
En iedereen wenste ons welkom in Iran!
Dat vooral: iedereen wenste ons welkom!

De oudere vrouwen bedekken zich enorm, met zwarte chadors. Maar de jonge vrouwen dragen strakke manteaus en kleurige hoofddoeken. Of modieuze zwarte 'tenten', zwarte omslagdoeken van kant of flinterdunne stof. En in de winkels zie je behoorlijk sexy creaties!
Het duurde ook even voordat ik me realiseerde dat de vrouwen thuis gewoon zonder hoofddoek en zonder omslagdoeken lopen.

Ik had vooral non verbaal contact met de vrouwen. Soms liep een groepje jonge meiden of jongens langs en zeiden heel zachtjes: ‘Hello’ en moesten dan heel erg lachen. Als ik ook Hello terug zei, waren ze blij! En we lachten naar elkaar. Dat voelde echt als contact! Gesprekken waren lastig te voeren, omdat mijn Farsi niet zo goed is en hun Engels bestond uit: Hello. Gelukkig sprak een enkeling wel Engels of Duits en hadden we een beetje meer contact. Soms hiep het Farsi-zinnen boekje uitkomst.

Onderweg vonden mannen en vrouwen het leuk dat wij op de motor reden. Ze gingen naast ons rijden, maakten foto’s, staken hun duimen op. Als we onderweg ergens stopten, kwamen soms vrouwen van mij een foto maken en riepen: I love you! (Vrouwen mogen op de weg niet motorrijden en in de meeste plaatsen zelfs niet eens fietsen!) Ik heb me gladueus laten fotograferen!

Ik heb me verbaasd over het verkeer, de regels die wij niet snappen, maar zij wel; de verouderde auto's; overal zijn vierbaans wegen, heel vaak met heel weinig verkeer. De enorme luchtverontreiniging; de geweldige blijheid van mensen om ons te zien.
De angst om Engels te spreken, terwijl ze zoooo graag meer van je willen weten.
Ze dragen hun baby'tjes, ook de vaders! Met die brede goten zouden kinderwagens ook niet kunnen. Overal zijn openbare watertappunten, met een bekertje aan een touwtje :-)
Ze houden de plastics over hun stoelen en vaak over de tafelkleden. Dan blijven ze schoon?
Ze hebben herenkleding (en paspoppen) tot maat 7xxxl (= ook nodig!)
Ze hebben weinig sportvelden, wel sportscholen voor bodybuilders. Die worden gebruikt.
De slechte kwaliteit kleding in de bazaars waar je ook hele kramen met zwarte stoffen kan vinden.
Flikkerlampen waar ik last van had....
Verbouwingen aan wegen, huizen, wijken, waar je ook reed of aankwam. Overal werd gewerkt.
Op elke tafel vind je een doos tissues, ipv servetjes. Handig, hoor!
In de restaurants vind je wastafels om je handen even te wassen voordat je gaat eten. (dus niet eerst helemaal naar de WC, maar gewoon, bij het fonteintje)
In Iraans Kurdistan zijn de Koerden supertrots en dragen elegante pofbroeken! En wat voelden wij ons daar gastvrij ontvangen!
Nullen en geld, rial en toman, maar wanneer nu wat wat is???
Iedereen vraagt waar we vandaan komen (Holland nee Niederland, verbeteren ze ons steevast). Soms weten ze niet waar het ligt, maar regelmatig vertelt iemand dat zijn/haar oom/zoon/neef in Delft studeert, of getrouwd is met een Nederlander.

Als toerist ben je goed af in Iran. Natuurlijk weten ‘ze’ waar je bent, maar het voelt niet als gevolgd. Maar wetend dat de Iraniërs heel veel niet mogen, wat wij gewoon hebben kunnen doen, heb ik me toch wel eens ongemakkelijk gevoeld. En bevoorrecht, omdat ik in een land leef waar heel veel kan en vooral: mag.
Ik hoop van harte dat de jongeren heel voorzichtig hun mogelijkheden blijven verkennen, zodat steeds minder stiekem hoeft te gebeuren.
Want, zoals Eefje Blankevoort over Iran schrijft: Stiekem kan hier alles.